Ülkemizin kalkınmasında ve büyümesinde vazgeçilmez bir sektör olan ve kalkınma politiği açılımlarında önemi giderek artan ağaç ve orman ürünleri sektörü ülkemiz açısından sürdürülebilirliğin en yoğun uygulandığı ve gerçekleştiği sektörlerden birisidir. Ormancılık sektörü, doğaya açık ekosistem yönetimini ve bu ekosistemden elde edilen mal ve hizmetlerin katma değeri yüksek ürünlere dönüşümünü sağlayan ciddi yatırım ve araştırma gerektiren önemli bir sektördür. Karasal ekosistemin ayrılmaz bir parçası olan orman alanlarımız; Türkiye yüzölçümünün %28,6’sını kapsamakta olup, yaklaşık 23 milyon hektarlık alanı oluşturmaktadır.
Modern yaklaşımların orman kaynakları yönetiminde uygulanması, günümüz doğal kaynak yönetim ve planlama tekniklerinin en önemli boyutunu oluşturmaktadır. Modern orman kaynakları planlama ve yönetimi optimizasyon tekniklerinin kullanılmasını ve yaygınlaştırılmasını önemsemektedir.
Kalite bilinci ile birlikte işletmelerin modern teknolojiyi yakından takip etmesi, sektörün genç ve dinamik işgücü ve güçlü yeni teknoloji makina parkuru Türkiye’yi sektörde öne çıkaran unsurlardır. Sektörün uluslararası pazarlara açılmış bulunması ve ihracat yapma bilincinin artmasıyla hem iç pazar hem dış pazarlarda sektör giderek önemini artırmaktadır.
Üretim ve kalite standartlarının yükseltmek için gayret gösterilmesi ve üretime yönelik bazı teşvik yasalarının çıkarılması hem ürün kalitesini hem kapasiteyi artırıcı unsurlardır.
AB ülkelerinde işçilik maliyetlerinin yüksek oluşu, çevremizdeki birçok az gelişmiş ülke pazarlarına yakınlık, sektörün özellikle Orta Avrupa, Afrika ve Orta Asya ülkelerine açılması çevre ülkelere göre eğitim ve teknolojik seviye bakımından daha iyi konumda olmamız ülke ihracatını destekleyici unsurlardır.
Dünya
Grafik 1 – Dünya Ağaç ve Ahşap Eşya İhracatı
Kaynak: Trademap
2019 yılında dünya ağaç ve ahşap eşya ihracatı bir önceki yıla göre %9 azalarak 135 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2019 yılı itibariyle, dünya ihracatında söz sahibi ilk beş ülke Çin, Kanada, Almanya, Rusya Federasyonu ve ABD’dir. Türkiye, dünya ihracatından aldığı %1 payla 35. sıradadır.
Grafik 2 – Dünya Ağaç ve Ahşap Eşya İthalatı
Kaynak: Trademap
2019 yılında dünya ağaç ve ahşap eşya ithalatı bir önceki yıla göre %9 azalarak 142,1 milyar $ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2019 yılı itibariyle, dünya ithalatında söz sahibi ilk beş ülke Çin, ABD, Japonya, Almanya ve İngiltere’dir. Türkiye, dünya ithalatından aldığı %0,3 payla 49. sıradadır.
Türkiye
Ormancılık; kâğıt, ahşap ve mobilya sektörlerinin yanı sıra madencilik, hayvancılık, bitkisel üretim, ilaç sanayi gibi alanlar için de önemli bir ekonomik potansiyele işaret etmektedir. Ülkemiz bugün levha ürünleri üretiminde dünyanın ilk 10 ülkesi içerisine girmiş durumdadır. Mobilya sektörü dünya ile rekabet edebilecek bir potansiyele sahiptir. İnovasyon, tasarım, teknik ve üretim yönetiminde dönüşüm ihtiyacı bulunmaktadır. Ormanlar gıda güvenliğinin temel unsurlarındandır. Örneğin, ülkemiz için son derece önemli bir gıda ürünü olan balın %80’i ormanlar ve orman sayılan alanlarda üretilmektedir. Çam balı tamamıyla kızılçam ormanlarından elde edilmektedir. Defne, kekik, kestane, ıhlamur, sakız, çam fıstığı, mantar gibi ürünler eklendiğinde ormanların katkısı daha iyi anlaşılmaktadır. Orman yangınlarının söndürülmesinde görev alan uçak ve helikopterler önemli bir sivil havacılık faaliyeti olarak değerlendirilmektedir ve sektör yaratmaktadır.
Türkiye;
Dünya ağaç ve ahşap eşya sektörünün dış ticaret hacmi giderek büyümektedir. Sektörün dünya ihracatındaki artışının temel nedenlerinden biri, gelişen ahşap malzeme teknolojilerinin yanı sıra ülkelerin ahşap ürünlere yönelmesi ve ahşap yapı elemanlarının dünyadaki kullanım alanının yaygınlaşmadır. Ağaç ve ahşap eşya sektörünün dış ticaretinin dünya genelinde büyümesi ve gelişmesine paralel olarak ülkemizde de sektörün yapısal değişim ve dönüşüm içerisinde olduğu ve ülkemiz orman ürünleri sektörü ihracat potansiyelinin giderek arttığı görülmektedir.
Grafik 3- Türkiye’nin Ağaç ve Ahşap Eşya İhracatı
Kaynak: TÜİK
Türkiye 2019 yılında bir önceki yıla göre %6 artışla 900,4 milyon $ seviyesinde ağaç ve ahşap eşya ihracatı gerçekleştirmiştir. En önemli ihraç pazarları Irak, Gürcistan, İran, Cezayir, Libya, Tunus, Mısır, Bulgaristan, Suudi Arabistan ve Romanya olmuştur.
Firmalar
